Pogrzeb osób transseksualinych

Większość czytelników bloga jest jeszcze młoda i pewnie rzadko myśli o śmierci. Niestety, bywa, że przyplącze się ona w najmniej spodziewanym momencie. Choroba, śliska droga, powikłanie pooperacyjne, agresywni pseudokibice, gryz chleba w gardle, stresująca praca... Co wtedy? Zastanówmy się, co stanie się z ciałem transseksualisty po śmierci. Post kierowany do transów K/M, ale transki M/K mogą skorzystać po odwróceniu płci.

Zmiana danych na męskie, kiedy za życia były żeńskie

Nigdzie wprost nie jest powiedziane, czy można manipulować danymi na nagrobku. Na pewno nie wolno wpisywać fałszywych danych do ksiąg, nie ma zatem opcji, że zostaniecie pochowani jako mężczyzna i nikt się nie dowie, że byliście za życia kobietą (czyli w dokumentacji będziesz figurować jako kobieta, niezależnie od tego, jakie papiery przedstawi twoja rodzina). Jeśli natomiast chodzi o płytę, tutaj ciężko stwierdzić. Pisałem do zarządu cmentarzy w jednym z wojewódzkich miast i odpowiedzieli, że nie ingerują w treść napisów. Oznaczałoby to, że rodzina może pochować transa jako mężczyznę, mimo że nie zmienił jeszcze danych. Jest to jednak odpowiedź tego jednego zarządu, nie można jej odnieść do wszystkich miejscowości. Pewnie na dużych, wielkomiejskich cmentarzach taka zmiana przejdzie, na mniejszych można się wspomóc odpowiednimi zaświadczeniami lekarskimi. Nagrobka nie można postawić tak o, bez wiedzy zarządu, ponieważ za każdym razem należy zgłosić jego projekt przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac. Nie wiem, czy każdy cmentarz ogranicza się do samych danych "budowlanych" (wymiary, materiały, projekt), czy też niektóre chcą poznać również napis. Nie można też zapomnieć o "życzliwych" donosicielach, którzy mogliby zgłosić sprawę zarządowi oraz dozorcach w małych mieścinach, którzy zwyczajnie zauważą, co się stało - stąd lepiej załatwić sprawę wcześniej.

Jeśli nazwisko jest neutralne płciowo, zawsze można wybrnąć zostawiając jedynie pierwszą literę imienia i całe nazwisko. Ewentualnie zmiana samego inicjału imienia jest o wiele prostsza do przepchnięcia niż zmiana całych danych.

Nie ma sposobu, żeby zmusić rodzinę do pochowania pod takimi danymi, pod jakimi byś chciał, jeśli wcześniej nie zaszły zmiany prawne. Są to jedynie twoje życzenia, które mogą zostać uszanowane lub nie, i zależy to wyłącznie od dobrej woli rodziny. Nawet jeśli miałeś jakieś zaświadczenia lekarskie lub byłeś w trakcie sprawy sądowej, nie ma to znaczenia.

Zmiana danych na żeńskie, kiedy za życia były męskie

Jeśli przed śmiercią zdążyłeś zmienić dane, jesteś bezpieczny. Sąd stwierdził twoją płeć męską, urząd zmienił ci dane na męskie, rodzina może tylko zgrzytać zębami i żałować, że nie udało jej się w tym przeszkodzić. Gdyby spróbowali sztuczki z płytą, jak w punkcie powyżej, wystarczyłoby, że jakikolwiek twój przyjaciel czy inny członek rodziny narobiłby rabanu o dyskryminację. Jeśli nie chcą cię chować pod męskim imieniem, mogą się ciebie wyprzeć i wtedy pochówek organizuje gmina - również pod danymi z dowodu.

Strój do trumny

O strój do trumny zabiega rodzina i to ona decyduje, w co jest ubrany zmarły. Nie ma znaczenia, jakie ma dane w dowodzie. Jeśli rodzina jest przychylna, może ubrać transa z żeńskimi danymi w garnitur lub - jeśli jest nieprzychylna - transa z męskimi danymi w sukienkę. W teorii przyjaciele zmarłego mogą straszyć rodzinę konsekwencjami znieważenia, ale w praktyce może się dziać cokolwiek. W przypadku pochówków gminnych (np. osób samotnych) ciało jest zwykle w stanie niepozwalającym na ubranie w jakikolwiek strój, więc problem się rozwiązuje. Jeśli jednak jest taka możliwość, stosuje się ubrania odpowiednio do dowodu osobistego.

Pogrzeb anonimowy

W niektórych krajach stosuje się pogrzeb anonimowy, czyli zakopanie prochów w nieoznaczonym miejscu (np. lesie, polanie, w fundamentach budynku) bez jakiejkolwiek płyty czy krzyża. W Polsce jest to zabronione, ponieważ szczątki można chować jedynie w wyznaczonych miejscach, jednak brak oznaczenia (płyty, nadruku na płycie) jest rozwiązaniem w przypadku, kiedy dane stanowiły kość niezgodny między zmarłym a rodziną.

Katolickie obrzędy

Kościół katolicki nie uznaje transseksualizmu, jednak najczęściej przy pogrzebach nie odmawia krótkiej ceremonii. Należy pamiętać, że jest to uroczystość raczej dla żałobników, a nie dla zmarłego, jeśli więc nikt się tym nie zajmie lub jeśli nie będzie żadnego żałobnika (pogrzeby osób samotnych bez przyjaciół i sąsiadów), to duchowny sam z siebie nie pofatyguje się na miejsce pochówku. Jak pisałem w poście o ślubie kościelnym, transseksualizm może zamknąć drogę do sakramentów, przez co mniej otwarci duchowni mogą mieć problemy z organizowaniem mszy dla zmarłego, który zmieniał płeć.

Nie ma problemu z pochowaniem transa na cmentarzu wyznaniowym, jeśli w gminie nie ma cmentarza komunalnego. Grób taki nie dość, że powinien zostać przyjęty, to jeszcze nie może być w żaden sposób dyskryminowany lub wyróżniony.